Bezpośredni udział w działaniach ratowniczych mogą brać członkowie ochotniczych straży
pożarnych, którzy ukończyli 18 lat i nie przekroczyli 65 lat, posiadający aktualne
badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz odbyli
szkolenie pożarnicze.
Prowadzenie akcji ratowniczych przy jak najmniejszym narażeniu jej
uczestników stanowi najtrudniejszą dziedzinę bezpieczeństwa i higieny pracy w
pożarnictwie. Wieloletnie i różnorodne doświadczenia wykazały, że istnieją jednak
sposoby postępowania i metody pracy, które pozwalają poważnie ograniczyć zagrożenie
i zapewnić zarazem prawidłowe wykonanie zadań interwencyjnych. Należy też pamiętać,
że niedocenienie lub lekceważenie źródeł zagrożeń, braki w taktycznym i operacyjnym
wyszkoleniu, brawura obniżają efektywność działań i zmniejszają bezpieczeństwo
ludzi.
Zachowanie się strażaka podczas alarmu.
* Od momentu ogłoszenia alarmu do wyjazdu samochodu pożarniczego ze strażnicy (remizy),
mogą się zdarzyć niebezpieczne wypadki spowodowane często zaniedbaniem lub
lekceważeniem przepisów. Wielu niebezpieczeństw można uniknąć stosując poniższe
zasady: Teren wokół strażnicy, a szczególnie przy bramach wyjazdowych, wejściach
powinien być utwardzony, równy i niezatarasowany. W okresie zimowym odśnieżony i
posypany piaskiem.
* Wieczorem i w nocy strażak, który pierwszy przybył na alarm do remizy, powinien
niezwłocznie włączyć oświetlenie zewnętrzne.
* Strażak otwierający bramy wyjazdowe powinien je zabezpieczyć przed samoistnym
zamknięciem.
* Nie należy w żadnym wypadku ustawiać się przed lub za samochodem pożarniczym lub
innym środkiem transportowym. Strażacy zgłaszający się alarmowo powinni zajmować
swoje pozycje wzdłuż boków pojazdu pożarniczego.
* Odzież ochronna oraz uzbrojenie osobiste (środki ochrony indywidualnej) powinny
znajdować się w ustalonych miejscach, np. na wieszakach, regałach lub ułożone w
kabinie załogi.
* Pierwszą czynnością strażaka po przybyciu do strażnicy jest włożenie
indywidualnych środków ochrony.
* W garażu lub pomieszczeniu na sprzęt należy bezwzględnie przestrzegać zakazu
używania ognia otwartego lub palenia tytoniu.
* Przed zajęciem miejsca w samochodzie pożarniczym lub przystosowanym do tego celu innym
pojeździe, do obowiązków strażaków, pełniących poszczególne funkcje w sekcji,
należy sprawdzenie komp1etności sprzętu i jego zabezpieczenie w czasie transportu.
* Sprzęt, nieprzewidziany normatywami, nie może znajdować się w kabinie załogi.
Zajęcie miejsc w środkach transportu.
* W żadnym wypadku nie można dopuścić do tego, aby w składzie sekcji znaleźli się
członkowie młodzieżowych i kobiecych drużyn pożarniczych lub osoby przypadkowe.
* W kabinie załogi nie może znajdować się więcej osób niż jest w niej miejsc
stałych.
* W kabinie kierowcy może znajdować się wyłącznie kierowca i dowódca sekcji.
* Jeżeli warunki lokalowe strażnicy uniemożliwiają bezpieczne zajęcie miejsc w
pojazdach, czynność tę należy wykonać poza budynkiem strażnicy, w miejscu
zapewniającym bezpieczeństwo.
* Zajęcie miejsc odbywa się w kolejności ustalonej regulaminem sekcji, w przypadku jego
nieopracowania strażacy zajmujący środkowe miejsca w kabinie wsiadają jako pierwsi, a
na końcu ci, którzy mają miejsca przy drzwiach.
* Dowódca pierwszej roty odpowiedzialny jest za właściwe zachowanie się strażaków w
kabinie załogi. Po stwierdzeniu normatywnej ilości strażaków w kabinie i stwierdzeniu
zamknięcia drzwi, melduje dowódcy gotowość do odjazdu.
* Jako ostatni zajmuje miejsce dowódca sekcji, który wydaje rozkaz Wyjazdu kierowcy, po
upewnieniu się, że wszystkie drzwi pojazdu są zamknięte i otrzyma potwierdzenie
dowódcy I roty o gotowości załogi do wyjazdu.
Zachowanie się strażaków w czasie
jazdy do zdarzenia.
* W czasie jazdy nie wolno: wskakiwać lub wyskakiwać z pojazdu
* stać na stopniach, błotnikach lub na dachu pojazdu (zbiorniku wody)
* otwierać drzwi kabiny
* wychylać się przez okna kabin
* palić tytoń
* rozmawiać z kierowcą
* wychylać się z luku do działka wodnego
* opuszczać kabinę załogi bez wyraźnego rozkazu dowódcy sekcji.
Kierowca korzysta z uprawnień przysługujących pojazdom
uprzywilejowanym z tym, że szybkość pojazdu powinna gwarantować pełne bezpieczeństwo
ludzi i sprzętu, niedopuszczalnym jest ponaglanie kierowcy do zwiększenia prędkości
jazdy, natomiast zmniejszenie jej w razie lekceważenia niebezpieczeństwa przez kierowcę
jest obowiązkiem dowódcy. W drodze powrotnej, z akcji, kierowcę obowiązują wszystkie
przepisy wynikające z "Prawa o ruchu drogowym".
Podstawowe zasady bezpiecznej pracy
strażaków podczas akcji gaśniczej.
W czasie trwania akcji gaśniczej podstawowym zadaniem jest osiągnięcie
celu taktycznego przy maksymalnie zachowanym bezpieczeństwie strażaków.
* Stosować obuwie i sprzęt ochronny oraz wykorzystywać zasłony naturalne i sztuczne w
celu zmniejszenia oddziaływania wysokiej temperatury i płomieni
* Unikać prowadzenia linii wężowych w sposób utrudniający poruszanie się po drogach,
dojściach do stanowisk gaśniczych. Pionowo prowadzone linie wężowe należy
zabezpieczyć w sposób uniemożliwiający ich przemieszczanie i zsuwanie się:
- wzdłuż ulic i dróg węże należy układać na ich skraju (przy krawężnikach,
poboczu)
- na klatkach schodowych przy ścianie klatek lub pionowa w przestrzeni pomiędzy biegami
schodów
- linia wężowa ułożona w poprzek drogi, ulicy musi być zabezpieczona mostkami
przejazdowymi, a użytkownicy drogi muszą, być ostrzegani o powstałym zagrożeniu
(oznakowanie drogi, kierowanie ruchem)
- linię gaśniczą po drabinie należy prowadzić w środku rozstawu bocznic drabiny z
jednoczesnym jej zabezpieczeniem przed zsunięciem i odciążeniem rąk prądownika
- unikać wnoszenia odcinków węży na wyższe kondygnacje, jeżeli istnieje moż1iwość
wciągnięcia linii wężowej przy użyciu linek
- budowa i prowadzenie linii wężowych winna odbywać się na ?sucho?
- połączenia odcinków węży łącznikami z nasadami i armaturą wodno - pianową
należy wykonać dokładnie w sposób uniemożliwiający ich rozłączenie
* Stojaki i klucze hydrantowe należy oznakować ukośnymi biało - czerwonymi pasami. W
porze nocnej użytkowane studzienki hydrantowe należy dodatkowo oznakować pulsującym
pomarańczowym światłem
* Podstawowe zasady bezpiecznej pracy prądownika:
- nie wolno napełniać linii gaśniczej wodą bez wyraźnego polecenia lub sygnalizacji
prądownika
- zabrania się gwałtownie zamykać i otwierać dopływ wady do linii wężowych
- zabronione jest gwałtowne zwiększanie ciśnienia wody w liniach wężowych
- podając środki gaśnicze należy pamiętać o ich właściwościach fizykochemicznych,
zaletach i przeciwwskazaniach podczas gaszenia różnych materiałów palnych
- operując prądami wody należy zwracać baczną uwagę na innych uczestników akcji
gaśniczej znajdujących się w ich zasięgu
- kierować prądy wody w ten sposób, aby nie dopuścić do zniszczenia lub zawalenia
osłabionych przez ogień elementów konstrukcji budynku.
Wykonując zadania ratowniczo -
gaśnicze na wysokości należy stosować poniższe zasady:
- prądownik powinien zabezpieczyć się za pomocą zatrzaśnika, a linię gaśniczą przy
użyciu podpinki
- na drabiny, podnośniki nie wolno wchodzić bez uzbrojenia osobistego
- gdy nie występuje bezpośrednie oddziaływanie temperatury, dymu drabinę należy
opierać tak, aby co najmniej dwa szczeble wystawały ponad krawędź, np. dachu, parapetu
okna
- podczas wykonywania zadań w złych warunkach atmosferycznych, w miejscach oblodzonych,
mokrych i stromych należy stosować wszelkie dostępne sposoby zabezpieczeń, których
podstawowym elementem powinny być szelki ratownicze
- wszystkie przedmioty i materiały uniemożliwiające wejście, np. przez okno do
pomieszczenia, należy wsuwać do jego wnętrza, zachowując szczególną ostrożność
przy wybijaniu szyb.
* Każda osoba pracująca w strefie zadymionej powinna być wyposażona w sprawnie
działający sprzęt oświetleniowy
* Strażacy, wykonujący zadania w pomieszczeniach zadymionych piwnic, kanałów, studni i
innych o skomplikowanym układzie komunikacyjnym, powinni mieć zapewnioną gwarancję
niezwłocznej pomocy
* Przerwanie pracy i wyjście roty (patrolu) ze strefy gazów toksycznych, zadymienia poza
decyzją dowódcy może nastąpić w szczególności, w razie:
- wystąpienia złego samopoczucia uczestników akcji
- stwierdzenia uszkodzeń izolacyjnego sprzętu ochrony dróg oddechowych
- naruszenia rezerwy tlenu lub powietrza niezbędnego na czas powrotu
* Gdy sytuacja nie pozwala na zwłokę ze względu na konieczność ratowania ludzi albo
możliwość gwałtownego rozprzestrzeniania się pożaru, a stężanie dymów, gazów
jest nieznaczne, dopuszcza się wprowadzenie do pomieszczeń zadymionych osób
niezabezpieczonych izolacyjnym sprzętem ochrony dróg oddechowych. W okolicznościach
tych należy:
- oddymić i przewietrzyć pomieszczenia
- posuwać się w pozycji schylonej ku podłodze, jeśli dym unosi się ku górze
* W przypadku, gdy nie udało się wyłączyć dopływu energii elektrycznej, należy
przyjąć zasadę, że:
- każde urządzenie i instalacja elektryczna, w tym każdy przewód lub kabel mogą
znajdować się pod napięciem
- urządzeń elektrycznych, instalacji nie wolno dotykać, usuwać, zrywać. Może to
nastąpić z zachowaniem przepisów o postępowaniu z urządzeniami elektrycznymi pod
napięciem. |